Yurtdışı tura geziye giderken dikkat etmeniz gerekenler

Diyelim ki tatilinizde yurtdışı tura gitmeye karar verdiniz. Bunun için pasaport, zaman, para, sağlık, imkanlar falan uygun durumda. Nasıl bir tur programı seçmeniz, gitmeden önce ve gidince nelere dikkat etmeniz, hazırlık dönemi gibi konularda ufak tefek tüyolar ve hatırlatmalar yapmak istedim.

Yurtdışına geçmeden önce kısaca “Tatil” dediğimiz sürenin ne olduğu ve olmadığına bir çerçeve çizelim… Tatil denilen şey aslında sizin beklenti ve isteklerinize göre planladığınız bir zamanın tanımıdır ama: Hafta sonu evde olup iş yapmadan oturduğunuzda veya rutin ev işlerini yaptığınızda bunun adı tatil değildir, dinlenmektir. Aynı şekilde, bir başka yere gidip işinizle – mesleğinizle ilgili bir şeyler yaptığınızda da buna tatil diyemezsiniz, iş gezisi denir. Özetle “tatil” dediğimiz zaman; eylemsizlik biçimi veya boş oturmak değil, her zamanki veya başka işleri yapmak da değildir.

Tatil nedir?
Bir şeye “tatil” demek için en az şu 2 özelliğinin olması gerek:
1 – Yaşadığınız yerden uzaklaşmalı
2 – Yaptığınız rutin – her zamanki işlerden uzaklaşmış olmalısınız
Yani “tatil yapıyorum” diyebilmek için hem yer değişikliği, hem de rutin yapılan işlere ara vermek kendinize ve varsa tatilinizde başkalarına zaman ayırmak demektir.

Tatil nasıl olur?
Zamanınızı kendiniz için, yaşadığınız yerin dışında, verimli ama iş sayılmayacak bir uğraşı ile değerlendirmektir. Tatilin içinde; dinlenmek, gezmek, keşfetmek, macera yaşamak, spor yapmak, kafanızı veya ruhunuzu dinlendirmek, öğrenmek, görmek gibi eylemler bulunur. Tatili kendi başınıza veya birileriyle yaparsınız. Belki bir bayram tatili, belki resmi tatilde, hafta sonu tatili, belki pikniğe gitmek, balayı tatili veya yıllık izninizde yaşadığınız yerden bir süreliğine uzaklaşmak, kendiniz için gününüzü değerlendirmektir. Bunun için kendinize şu soruları sormalısınız: tatilde ne yapmak istiyorum, tatili nerede geçirmek istiyorum, tur ile yeni yerler görmek ve yorulmak mı, otelde kalıp gezmeden yemek içmek ve dinlenmek mi istiyorum. Gezginler yani tura gidenler bu işin tadını bilir, turda işlerin daha planlı yürüdüğünü, organize olduğunu yaşamıştır. Ben burada özellikle; tatilde otel tercih edenleri turlar konusunda aydınlatmak ve dinlenme yanlısı olanları gezgin tarafa çekmek isterim.

Benim yaptığım iş tur rehberliği, insanları gezdirmek ve gezilen yerleri doğru bilgilerle anlatmak. Pek çok insan bana “ne güzel tur gezdiriyorsun”, “farklı yerlere gidiyorsun geziyorsun”, “hem tatil yapıyorsun hem de para kazanıyorsun” diyor… Doğru, ben Tolga Günaydın olarak güzel yerler görüyorum, uzun süre ve çok kere ve çok sayıda yere gidiyorum ama bu benim için tatil değil, ben o sırada iş yapıyorum, çalışıyorum, bir şeyler anlatıyorum; siz masa başında çalışırken ben size “oh ne güzel dinleniyorsun” demiyorum 🙂 2015’te İtalya’ya herbiri 8 günlük 12 kere rehber olarak gittim, diğer yerleri ve süreleri saymıyorum. Kendim için gezmiyorum, gezmek isteyenler için oraya gidiyorum. Yani ben turdayken tatil yapmıyorum…

Gelelim yurtdışı tur – gezi seçimi ve hazırlanma konusuna
A- Zamanlama
Öncelikle zaman… Hazırlanma, gitmek ve gelmekle ilgili sorular
1- Pasaportunuz yoksa pasaport çıkarmanız için size gereken süreyi öğrenin
2- Tura gitmek istediğiniz yerin tur tarihinde hava durumu ve resmi tatili (heryer kapalı) konusunda ön araştırma yapın
3- Gitmek istediğiniz yer için vize almanız gerekiyor mu; gerekiyorsa yaklaşık kaç günde vize alabileceğinizi öğrenin
4- Kaç günlük tur – gezi istediğinize, gezinin başlangıç zamanına hazırlanabilecek misiniz, turun bitişinden sonra hemen işinize dönebilecek misiniz gibi ayrıntılara dikkat edin

B- Profesyonellik
Kim, nasıl, nereye soruları… Belirli bir tur programı, belirli bir sürede, belirli bir yeri – bölgeyi gezdirmek için hazırlanır ve bu işi birileri organize eder. Organize eden operatör ve tur programını sunan acenta ile ilgili sorular:
1- Tura gideceğiniz seyahat acentasını seçmeniz ve kontrol etmeniz gerek. Bana göre, gideceğiniz geziyi düzenleyen acentayı doğru seçmek çok önemli. Siz bir acentaya gidersiniz ve “şöyle şöyle bir tura gideceğim” dersiniz. Öncelikle şu soruların cevabını öğrenmelisiniz.
Turu satın alacağınız yer bir seyahat acentası mı? Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) belgesi görünür bir yerde mi? Bunu www.tursab.org.tr internet sitesinden de kontrol edebilirsiniz.
Turu düzenleyen firma bir seyahat acentası mı? Turu satan firma ile turu düzenleyen firmalar farklı olabilir, düzenleyenin de acenta olup olmadığından emin olun. NOT: Türkiye’den yurtdışına giderken ve Türkiye içerisinde yapılan tur – gezileri sadece seyahat acentaları yapabilir. Acentalar TÜRSAB ve Kültür – Turizm Bakanlığınca denetlenir. Günaydın Gezginler olarak hatırlatmak isteriz… Kulüpler, dernekler, vakıflar, kurumlar, taşıma firmaları, kişiler veya şirketler “TÜRSAB seyahat acentası belgesi” sahibi değilse, tur düzenleyemez. Firma ünvanında turizm yazması şirkete tur düzenleme yetkisi vermez.
2- Turu düzenleyen acenta tecrübeli mi, bu rotayı daha önce yaptı mı sorularını sorun

C- Tur programı rotası ve içerik
Zamanınız yeter, acentayı da buldunuz; şimdi de doğru yurtdışı tur programı ve içeriğiyle ilgili sorulara geçelim
1- Gideceğiniz tur programını ve rotasını seçin. Zamanlama sorularına bulduğunuz cevaplara göre aklınızdaki seçeneklerle acentadan bilgi alın. Gideceğiniz ülkede – ülkelerde görmek istediğiniz yerlere göre rota bulmaya çalışın. Her programın gün olarak süresi, gezdirdiği rota, rotada durduğu yerler ve durma süreleri farklı olabilir. Aradığınız ile size sunulan programdaki yerleri karşılaştırın ve aklınıza yatıyorsa kayıt yaptırın
2- Tur programınız mantıklı mı kontrol edin. Ulaşım, yemek, panoramik tur, otobüs bekleme ve yürüyüş sürelerini düşünerek program günlük süreler yeterli olacak mı sorularını sorun, akşam eve gelince internetten tur programı hakkında araştırma yapın. Günaydın Gezginler olarak bu konuda Türkiye’den örnek yanlış bir rota çizeyim: Diyelim ki İstanbul’dan sabah çıkışlı günübirlik Bolu Abant – Yedigöller – Gölcük – Sapanca turu olsun. Şöyle düşünün, sabah 07.00’de İstanbul Taksim’den Bolu’ya otobüsle yola çıkıyorsunuz; mola vermeden 10.00’da Abant Gölü’ne geldiniz 11.00’de Abant’tan ayrıldınız 13.00’te Yedigöller’e ulaştınız mangal yaptınız ve 15.00’te Yedigöller’den ayrıldınız, saat 16.30’da Bolu Gölcük’e geldiniz ve 17.30’da ayrıldınız, saat 19.30’da Sapanca Gölü kenarına geldiniz ve 20.00’de Sapanca’dan ayrıldınız, 22.30’da İstanbul Taksim’e ulaştınız diyen rotada hiçbir yeri hakkıyla gezemeden, sadece kısa sürelerle görmüş olursunuz. Yani paranız ve zamanınız boşa gider, canınız sıkılmış ve canınız çıkmış olarak eve dönersiniz. Aynısına yurtdışı tur programlarında da dikkat edin.

3- Programdaki ücrete dahil gezi noktalarını ve ekstra turların koşullarını kontrol edin. Yurtiçinde pek yok ama yurtdışında programa ek olarak ekstra turlar düzenlenir. Ekstra turun mantığı şudur: hemen her şehirde müze, anıt, bina, yemek veya dinlenmek için serbest gün bırakılır. O gün isteyenler ek ücret ödeyerek önceden belirlenen bir yeri gezmeye gider. Ekstra turun yapılabilmesi için genelde en az 20 kişinin ücret ödemesi gerekir. Bunlara katılmak zorunlu mu, katılımcı sayısı az olursa ne yapılır, programa dahil yerleri otobüsle panoramik mi yürüyerek mi gezeceğiz sorularına cevap bulmaya çalışın
4- Havayolu ile gidecekseniz hangi firma ile uçuyorsunuz, uçağınız saat kaçta kalkıyor – iniyor ve saat kaçta dönüyor uçakta ikram var mı sorularını cevaplayın. Mesela uçak sabah veya öğlen gider; öğlen veya akşam dönerse iyi, gün kaybınız olmaz. Ama uçak akşamüstü gider, sabah dönerse 2 gününüz yok – eksik demektir.

5- Uçağınız tarifeli sefer mi, yoksa charter – özel uçuş mu iyi öğrenin. Özel uçuşlarda uçağın kalkacağı saat, uçuştan 2 gün (48 saat) önce belli olur. Sivil Havacılık Kurumu özel uçuşun saatini değişebilir, 12 saat önceye veya 12 saat sonraya alabilir. Bu durumda iniş saatiniz ve dönüş saatiniz değişir gezi programınız etkilenebilir. Ek ayrıntı, sizin aktarmalı tarifeli uçuşunuz varsa charterdan dolayı gecikirseniz biletinizin yanmasına neden olabilir.
6- Hangi otellerde toplam kaç gece kalınacak, yıldız düzeyleri, temizlik – yemek detayları, şehir merkezine mesafesi gibi ayrıntıları programda okuyun. Günaydın Gezginler olarak burada Roma’dan örnek vereyim; Roma’da 10 tane merkezi nokta var. Oteliniz merkeze 5 km mesafede ama hangi merkeze, siz nereye gideceksiniz ve nereden döneceksiniz? Roma’da otelinize gece dönecekseniz %99 taksi kullanmanız gerekecek.
7- Karayolu ile gidecekseniz hangi modeli, otobüs yolculuk süresi, otobüs koltuk numaranız, araç içi ikram var mı, kaç mola verilir soruları
8- En önemli ayrıntılardan birisi: Rehberiniz kim olacak belli mi, bu bölgeye daha önce kaç kere gitti? Tecrübesi nedir? Sizinle Türkiye’den mi gidecek, yurtdışında mı buluşacak? Nasıl, nerede buluşacaksınız?

9- Otelin değişme ihtimali var mı? Değişirse nerede olur?
10- Ücrete dahil olanlar ve ücrete dahi olmayanların tam listesini kontrol edin.
11- Tur ücreti dışında transfer, yemekler, hizmet bedeli, müze – milli park – ören yeri ücreti gibi ödeyeceğiniz başka nelere ve ne kadar para ödeyeceğinizi öğrenin
12- Rehberiniz turun hareket etmesine 3-4 gün kala belli olur ama bölgeyi biliyor mu diye sorun, internetten araştırın. Mesela Tolga Günaydın’ı bulmanız çok kolay
13- Pasaportunuzun geçerlilik süresi, yurtdışı çıkış pulunuz – harcınız, yurtdışı seyahat sigortanız, vizeniz, vize iptal sigortanız, tura gitmeden iptal etme haklarınız, iptal durumunda yaşayacağınız kesintiler, geri ödenme gibi koşulları dikkatlice incelemelisiniz. Satın alınan turun tüm makbuzlarını, kayıt formunuzu ve uçak – otel konaklama belgelerinizi mutlaka saklamalısınız. Benim önerim, tur belgelerinizi turdan geldikten sonra bile en az 3 ay saklamanız gerek. Herhangi bir sorun veya anlaşmazlık durumunda bu belgelere ihtiyacınız olacak.

14- Yurtdışı turuna giderken ödenecek toplam tutarı hesaplayın. Bazı turların fiyatı düşük olur, geceleme süresi veya gezi yeri az olur; bazen de gerçekten promosyon fiyatlı tur düzenlenmiş olur. Sıkılmadan tur programını ve altındaki detay bilgileri okuyun

Bu arada bir öneride bulunalım; Türkiye gümrük ve Duty Free Shop kuralları yazımızı ve Vize başvurusunda istenen belgeler yazımızı okumanızı öneriyoruz, yararlı olabilir.

D- Yurtdışı tur fiyatları arasındaki fark
Tur programını, tarihi, falanı filanı kararlaştırdınız. İş yerinde arkadaşlarınıza veya evde eşinize konuyu açtınız ve size dedi ki: “benim arkadaşım daha ucuza gitti”… Günaydın Gezginler açıklaması: Kafanız karışmasın, aynı yere aynı tarihte aynı içerikle düzenlenen turlar arasında 50 – 100 Euro fiyat farkı olabilir, aynı tura bile farklı fiyatlarla gelenler olabiliyor, fiyatı etkileyen sebepler:
1- Erken rezervasyon indirimi
2- Nakit, kredi kartı veya taksitler ödemek
3- Tur konaklama süresi, tur gezi süresi

4- Turun gerçekleştirileceği tarih (gidilen yerde yüksek sezon, bizde veya gidilen yerde bayram, vs)
5- Havayolu firması farkı, uçak saatleri, kalkış ve iniş havalimanları, bagaj kilo hakkınız
6- Ekstra turlara katılım zorunluluğu
7- Ekstra tur ücretleri
8- Otel yıldızı, otel konumu, kahvaltı büfesi çeşidi
9- Otel vergileri, şehir giriş vergileri, otobüs giriş vergileri, havalimanı vergileri, vs gibi değişkenler
10- Sonuç olarak belki de “kalite” farkı tur ücretini belirleyen temel faktörlerdir

Farklı tur programları ve ücretleri arasında tercih
Erken rezervasyonlu yurtdışı tur, Promosyon fiyatlı yurtdışı tur, Herşey Dahil yurtdışı tur, Bedava yurtdışı tur gibi çok sayıda ilanla karşılaşacaksınız. Slogan güzel olabilir, fiyat çok ucuz olabilir, siz içeriği inceleyin ne vereceksiniz ne alacaksınız…

Bundan yıllar önce, sanırım 2009’du, Mısır turu isteyen bir yolcum oldu, araştırdım program, tarih, uçuşlar, konaklama falan filana göre 6 gece 7 günlük 450$’lık ana fiyatlı; ekstralar ve vergiler de eklendiğinde 700$’a çok iyi bir program önerdim. Yolcum pahalı dedi ve 300$ ana fiyatlı; ekstralar ve vergiler de eklendiğinde 500$’a bir başka firmanın turuna gitti. Üç ay sonra başka bir konu için görüştük, Mısır turu nasıl geçti dedim, aldığım cevabın özeti: kalınan oteller rezaletti kendi paramızla otel tuttuk, yemekler berbattı sürekli dışarıda yedik, her yerde ek ücretler toplandı ve dönünce 3 gün hastanede yattım. Sonuç; kötü bir tatil ve 500$ dışında 650$ daha masraf yapmışlar…

Tur programları ve firmalar arasında havayolu firması, uçuş saatleri, tur süresi, oteller, ücrete dahil gezilecek yerleri ve turun gerçek ücreti toplamlarını karşılaştırın.

Turun gerçek ücreti toplamı
Tur ana ücreti + ekstra turlar toplamı + otel vergisi + vergiler + geçiş ücretleri + bahşişler + dahil olmayanların ücretlerini toplayın

Turda sizin masraflarınız ne olur
Turun gerçek ücreti dışında tura gittiğinizde (pasaport ve vizeyi saymıyorum), Avrupa’da yemek ve içecek masrafınızı kişibaşı 1 öğün için ortalama 15 Euro olarak düşünün. Yani 1 kişi günde (2 öğün) 30 Euro harcayacak. Avrupa’da yarım litre küçük şişe su markette 50 cent, büfelerde 1 veya 2 Euro’dur. Günaydın Gezginler gururla yandaki yemek menüsünü sunar, gördüğünüz gibi 1 tabak makarna veya çorba 7,5 Euro, bu menü 2015 yılında Floransa’daki sıradan bir lokantaya ait.

Önemli uyarı: Avrupa’da yemek fiyatları ayakta veya masada yemenize göre değişir, canlı müzik çalan yerde ise fiyat ikiye katlanır. Afrika ve Arap ülkelerinde yemek çok az ucuzlar ama su fiyatı artar.

Eşinize dostunuza iş arkadaşlarınıza veya evinize alacağınız ufak tefek hediyelikler, çikolatalar, içkiler, yiyecekler, vs konusunda kendinize bir bütçe yapın. En ucuz hediye magnet bile Avrupa’da 1 Euro’dan başlar, genelde 2 Euro’dur.

Duty-free (Free Shop) alışverişiniz için bütçe oluşturun.

Taksiye binecekseniz km başına 2 Euro, müzeye girecekseniz bileti en az 10 Euro (bileti 70 Euro olan müze de var), otobüs – metro ücretini en az 1,5 Euro, sigara içiyorsanız en ucuz sigarayı 4 Euro olarak hesaplayın.

Bunların dışındaki üst limit tamamen sizin bütçenize kalmış durumda.

Önemli bir not: Avrupa’da her yerde kredi kartı geçmez, bizdeki gibi değil… Yanınızdaki nakit Euro’yu planlı kullanın. Paranız biterse bir banka atm bulup kredi kartınızdan nakit Euro çekebilirsiniz. Bunun banka havale işlem ücreti, Euro kur farkı ve nakit çekim masrafı olduğunu da bilin.

Yurtdışı turda sorun yaşarsanız ne yapmalısınız?
Hiçbir seyahat acentası sorun yaşatmak için iş yapmaz, adının lekelenmesini istemez. Her zaman her turda küçük büyük sorun olabilir. Mesela yolculardan biri hastalanır veya değerli eşya – pasaport kaybedilir veya otobüs arıza yapar veya belediye tur otobüslerine o gün şehre girişi yasaklar… Bu sorunlar rehberin çözüm üretmesi ve grubun anlayışı ile aşılır.

Bazen de işler profesyonellik dışına çıkar: Acentanın söylediği ve programda yazan seviyede otellerde kalınmıyor, ücrete dahil gezileceği yazılı yerler gezilmiyor, belirtilmediği halde ek ücret isteniyor, rehber yok veya rehber grubu terk etti, dahil olduğu belirtilen hizmet sağlanmıyor gibi benzer sorunlar olduğunda:

1- Rehberiniz ile görüşerek, sorunu çözmesini isteyin,
2- Rehber çözemiyorsa ilgili acentanın sorumlu müdürü ile görüşüp sorunu kısa sürede (saat veya gün içinde) çözmesini isteyin,
3- Acenta sorunu çözemiyor veya çözmeye yanaşmıyorsa, acentanızın bulunduğu şehirdeki TÜRSAB’ın Bölgesel Yürütme Kurulu (BYK) ile bağlantıya geçip sorunu ve olayın gelişimini anlatın çözmesini isteyin,
4- TÜRSAB Bölgesel Yürütme Kurulu’na ulaşamıyorsunuz TÜRSAB merkeze durumu bildirin çözmesini isteyin,
5- TÜRSAB merkez de bir şey yapamıyorsa, bulunduğunuz ülkedeki Türk Konsolosluğu’nun kültür ateşeliği veya vatandaş işleri birimine sorunu bildirin durumu yazılı hale getirin. Sorunu orada çözemezseniz Türkiye’de şikayet etmeniz gerekecek. Sorununuzu belgeli hale getirmeniz gerek, “söz uçar, yazı kalır”…

Bu yazı Günaydın Gezginler© tarafından hazırlanmıştır. Marka tescilimiz bulunmakta, fotoğraf ve yazılarımız telif hakkı taşımaktadır. Alıntı veya kopyalama yapılması durumunda referans olarak Günaydın Gezginler ismi ve sitemize bağlantı verilmesi gerekmektedir. E-posta adresimiz gunaydingezginler@hotmail.com